Modern Müzik Tarihinden 250 Albüm kitabıyla 19. yüzyıl sonundan günümüze kadar gelen süreçte modern müziğin öyküsünü, albümlerden örneklerle okuyucuya sunan müzisyen ve müzik yazarı Mustafa Şardan, 2010-2019 yılları arasında yayınlanmış hip-hop’tan punk’a, elektronikten indie’ye farklı türleri içinde barındıran, unutulmayan albümleri birbabaindie.com okuyucuları için derliyor.
Her çarşamba, 2010’lardan Albümler ismiyle yayınlanan seride ilk albüm incelemesi 2010-2015, ikinci inceleme ise 2015-2019 yılları arasında yayınlanmış albümler arasından seçiliyor.
SWANS – TO BE KIND (12 MAYIS 2014)
Albüm kapak çalışması: 17 Ekim 2020’de hayatını kaybeden – punk rock plak şirketi Slash Records’un da sahibi – Bob Biggs’in1 1976’da yaptığı bebek kafası çizimlerindendir. Grubun lideri Michael Gira 76/77 yıllarında karşılaştığı Biggs’in bebek resimlerine Mona Lisa’ya bakar gibi baktığını ve 81 yılında kullanmak için Biggs’den hayır cevabı alsa da resimlerin onu çağırmaya devam ettiğini ve sonunda bu albüm için Biggs’in iznini alabildiğini söylemiştir2. Gira, aynı anda hem müziğe direkt işaret eden hem de müzikten uzaklaştıran imgeler bulmaya çalıştığını belirtmiş; kurucusu olduğu ve Swans albümlerini çıkardığı plak şirketi Young God’ın ise her zaman ikonik veya merkezinde güçlü bir imge bulunan kapakları seçtiğine değinmiştir2.
83 tarihli debut’su Filth’ten 96’daki Soundtracks for the Blind’a kadarki 15 yıllık dönemde no wave, noise, endüstriyel, post-punk karışımı alçıyla insanların kulak deliklerini kapatarak dış dünyadan soyutlayan ve distopik bir hayal dünyası yaratan Swans’ın, 2010’lardaki yeniden şahlanışının deneye tabi meyvelerinden To Be Kind, grubun kariyerindeki en güçlü işlerden biri olarak öne çıkıyor.
Swans’ın Gira’nın kovboy şapkasıyla akıllara kazınan imajının yanına 1800’lerde ABD’de ortaya çıkmış hayali bir mezhebi de koymasındaki en büyük etken albümün sizi bir ritüelin ortasında kalmışsınız ve şaşkınlıkla etrafınızda olup bitenleri izliyormuşsunuz gibi hissettirmesi. İki saat süresi ve yoğun atmosferiyle bitirebildiğinizde sizi bitkin fakat mutlu bırakacak albüm, belli bir süre herhangi bir müzik dinleme isteğinizin de kaybolmasına sebep olacaktır. Nasıl bir ritüelde ara vermek tüm büyüyü bozuyorsa, bu albümü de ara vermeden dinlemek gerekiyor. Liriklerinde Gira’nın albümde en çok vurguladığı kelimelerden aşk başta olmak üzere şiddet, inanç, arzu, nefret, aç gözlülük gibi temel kavramları harmanlayan oldukça spiritüel atmosferinin yanında; müzikal açıdan ise tekrara dayalı, efekt ve ses bulutlarıyla kaplı, çok katmanlı, çiğ ve agresif bir çalışma.
Birçok röportajında anılarının ve okuduklarının yanında özellikle izlediği filmlerin yazdıklarına yansıdığına değinen albümün prodüktörü ve sözlerinin sahibi Gira, kendisi için filmleri ultimate medium olarak tanımlamış ve bu yüzden albümlerin soundtrack-y kaliteye sahip olduğunu söylemiştir4.
Swans bir boşluğunuzda “dur biraz dinliyim” denecek gruplardan değildir, bu albümü ise hiç değildir. Dinleme saatini önceden planlamalı ve konsantre şekilde tecrübe etmelisiniz. Albüm, dinleme eylemi ana veya tek aktör olduğu takdirde haz verecek, olmadığında ise rahatsız edici ve anlamsız bir gürültüden ibaret olacaktır.
Referanslar:
1. https://www.nytimes.com/2020/10/29/arts/music/bob-biggs-dead.html
3. https://www.thelineofbestfit.com/features/articles/artwork-of-the-year-swans-to-be-kind
4. https://thequietus.com/articles/15163-michael-gira-swans-to-be-kind-interview
SUFJAN STEVENS – CARRIE & LOWELL (31 MART 2015)
Albüm kapak çalışması: Sufjan Stevens’ın 2012’de vefat eden annesi Carrie ile üvey babası Lowell Brams’in evli oldukları dönemden eski bir fotoğraflarıdır1.
Adını Sufjan Stevens’ın annesi Carrie ile üvey babası Lowell Brams’den alan albüm, sanatçının Brams ile 99’da kurduğu plak şirketi Asthmatic Kitty’den çıkardığı; annesinin ölümü üzerine kendisinin ve ailesinin anılarından ilham aldığı bir çalışma. Sanatçı, albümün içerdiği duygu yoğunluğu ile ilgili olarak şarkıları yas tutma amacıyla yaptığını ve o dönem gitgide daha da kuşku ve ızdırabın içine düştüğünü belirterek, o zamanı a year of real darkness diye tanımlıyor2. İnsanın konuşmaktan bile çekindiği, en fazla kendi içinde yaşayabilecek cesareti gösterebildiği anılarını müziğinin bir parçası yapması ve herkesle paylaşmasından daha gerçek bir üretim olamaz. Stevens bu gerçekliği; davulun, orkestral düzenlemelerin olmadığı sadece içten vokallerin hoş gitar tınılarıyla buluştuğu tarifi mümkün olmayan güzellikte bestelerle birleştirerek muhteşem bir folk örneği yaratmış. Son 20 yılda çıkan en başarılı folk işleri düşündüğümde aklıma ilk gelenlerden.
Bu albümden bahsediliyorsa sanatçının hayatında çok önemli bir yeri olan Lowell Brams’e ayrı önem vermek gerekiyor. O, Stevens için bir babadan bile daha öte, ona annesini geri getiren kişi olmuş. Şizofreni, depresyon gibi hastalıklarla mücadele eden ve çocuklarını terk eden Carrie, Brams ile tanıştıktan sonra tekrardan çocuklarıyla bir hayat kurabilmiş. Brams işe o dönemi şöyle ifade etmekte: Carrie ile evliyken geçirdiğimiz en güzel zamanlar çocuklar bizimleykendi3. Aynı zamanda amatör müzisyen ve plak koleksiyoncusu olan Brams, Stevens’ı Leonard Cohen, Frank Zappa, Wipers, Nick Drake gibi isimlerin müzikleriyle tanıştıran kişi. İlk müzik grubunu kurduğunda destek vermiş ve karışık kasetler yollamaya devam etmiş2.
Sufjan Stevens bu albümü “This is not my art project, this is my life” diye tanımlamakta ve annemin ölümünün ardından acıya rağmen huzur ve sükunetin peşinden gidebilmek için yapmam gerekiyordu diye ifade etmekte3.
Bu albüm üzüntü dolu. Stevens’a acı çektiren anıların yerine kendinizinkileri koyarak albümü dinlediğinizde ise ruh sağlığınız açısından devamında eğlenceli bir şeyler açmanızı tavsiye ederim.
Referanslar:
3. https://pitchfork.com/features/interview/9595-true-myth-a-conversation-with-sufjan-stevens/
