Yaklaşık bir buçuk yıldır takip ettiğim Amerikalı indie pop sarkıcısı Kelsey Byrne, nam-ı diğer Vérité, son yıllarda bilinirliliğinin artmasının Spotify ile olan bağlantısını kaleme aldı. Konuya girmeden önce Vérité’ten kısaca bahsetmek gerekirse; kendisi 2014, 2015 ve 2016’da üç adet EP çıkarmış olup geçen sene de ilk stüdyo albümü olan Somewhere in Between’i piyasaya sürdü. Indie pop yaptığına bakmayın çünkü öğrencilik yıllarında şimdiki tarzından çok farklı olarak The Cranberries, Nirvana ve Green Day dinlemiş olup kızlardan oluşan punk cover grubunda yer almış olsa da 16 yaşından itibaren kendi şarkılarını yazmaya başlamış. Kendisi yazımıza Brooklyn, New York’tan katılıyor.
Vérité de yazdığı ve bestelediği şarkılarıyla her mucize kovalayan şarkıcı gibi “keşfedilmeyi” bekleyerek 20’li yaşlarında EP’lerini Soundcloud’a yükleyip boş barlarda şarkılarını söyledi. 2014 yılında ilk teklisi Strange Enough‘ı yayınladığında birkaç plak şirketinden güzel geri bildirimler aldı. Bu bankada kira için ayrılmış 1000$’ı olan birisi için bütçesel olarak düzelme ve düzgün gelir demekti. Zar zor geçinen amatörlerin dünyasından profesyonellerin elit dünyasına girme şansıydı bu telefon görüşmesi. Ama anlaşma son dakikada iptal olunca panik atak geçirecek duruma gelmişti. O zaman aslında insanların kariyerlerinin tamamen kendi sorumluluklarında olduğunu anladı.
Olayı en başından beri müziğini yaparken, bir yandan bu projeyi, plak şirketi ile imza sonrası için stratejik, lojistik ve finansal yönleri ile de hazır hale getirmeye çalışıyordu. Bu olayla sonra sadece şarkılarını yazan ve söyleyen bir şarkıcı olmaktan yaratıcı bir girişimci olmaya dönüştürdü. Öncelikle kimsenin kendi dünyasını ve müziğini onun kadar önemsemediğini fark etti. Bu durum onda kendi kendini finanse eden bağımsız bir sanatçı için nelerin mümkün olduğuna dair bakış açısı ortaya çıkardı. Bunların üzerine de kariyerini adım adım kendi kurmaya başladı.
Başlarda sorun hep finansal durumdu. Bu finansman arayışındaki sonuçsuzluklar ve planlarının gecikmesi kendisinde vazgeçme hissine kadar uzandı. Ama bu sorunu aşma zorunluluğu yadsınamazdı. Sıfırdan bir şeyler yaratmak için kendisine minimalist bütçe hedefleri koydu. Bu süreçte üç ayını haftada 50-70 saatini Times Meydan’ında bir kafede garson olarak geçirdi. Gerekli parayı biriktirince de artık kendi müziği ile ilgilenmek için işinden ayrıldı ve son dört yılını bağımsız bir sanatçı olmaya adadı.
Vérité kendisini tüm çalışmalarına ve yayınlarına hakim olduğu ve projesinin tüm yaratıcı kısmının kontrolüne sahip olmakla tanımlıyor ve işlerine nihai kararını kendi veriyor. ABD genelinde birçok mekânda (250 ila 650 kişi kapasiteli) kapalı gişe sahne aldı. Avrupa’da bazı yerlerde konserler verdi. Kendisini 30 saniyelik bir dikkat süresine sahip bir kültürün istisnası olarak görüyor.
Geçenlerde Spotify’ın sadece kar amaçlı, kapitalist, albüm dinleme mantığını ve sanatçıların yaratıcılıklarına nasıl değer vermeyen bir iş modeli olduğuna dair bir yazı okuduğunu belirtiyor. 2000’lerin başında mp3 ve Napster ile müşterilerin istikrarlı bir şekilde azaldığını kabul ediyor. Bunlara ek olarak çalma listeleri ve albümden bağımsız tek şarkı dinleme özellikleri ile insanların tüketim alışkanlıklarının değiştiğini belirtiyor. Buna karşın biraz farklı bir açısı ile bakıldığında bunun iyimser noktaları da var. Şu an içinde bulunduğumu paradigma değişikliğini ise; “Bağımsız sanatçılar yaratıcılıkları ve esnekliklerini birleştirip, (ilk başlarda) kendilerini de finanse ederek, büyüyen, sürdüren ve hatta gelişebilen bir kuşaktır” olarak belirtiyor.
Vérité bu işe ilk başladığında nasıl para kazanacağını bilmiyordu. SoundCloud, Spotify ve Apple Music’e şarkılarını bedava yüklüyordu. EP’leri için grafik tasarım, sanat yönetmenliği, tur ve konserlerinde şovları için kendi cebinden parasını veriyordu. Spotify ödeme yapmadığı için ilk 20 milyon dinlenmesine önem vermediğini belirtiyor. Garsonluk işinden ayrıldıktan sonra yapmak istediği işle ilgili para kazanmanın birçok yolunu keşfetti. İlk olarak sadece tur masraflarını karşılama karşılığında üniversite şovları düzenledi. Menajerine birçok kolejde ve kurumsal şirketlerde şov ayarlattı. Başkaları için şarkı sözü yazmaya ve söylemeye başladı. Sesinin demo kayıtlarını aldı. Geçinebilmek, hayatta kalmak ve ilerisi için gelir kalemlerini genişletme peşindeydi. Yaptığı işlerin hepsini sanatsal olarak görmese de bir şekilde kendini de idame ettirmesi gerekiyordu.
İnternetten müzik dinlenmesini bir gelir kapısı olarak görmüyordu. Spotify’ın çok düşük bir ödeme yaptığını biliyordu ve yürüttüğü projelerden dolayı buna sızlanmak için zamanı yoktu. Sekiz ay sonra internetten dinlenme üzerinden ilk kazancını aldı ve bu onun banka hesabında daha önce görmediği bir meblağ idi. Bu dinlenme olayı herkesin dediğine karşın Vérité’in en büyük gelir kapısıydı ve öyle de olmaya da devam edecekti. Bu dinlenme ve gelir onun projelerini ilerletmesini, hatta yeni yatırımlar yapmasını ve dinleyici kitlesi kazanmasını sağlıyordu. Artık onun gerçek hayran kitlesi vardı.
Müzisyenlerin daha fazla kazanma isteklerini ve bununla ilgili tartışmaları anladığını belirtiyor. Dinlenme başına bir kuruş alsa zaten çılgın zengin olabileceğini ama projesini bu ideal düşünceler üzerine inşa etmediğini de ekliyor. Pazarın mevcut durumunu iyi tanıyor ve bunu avantajına da çevirmesini biliyor. Spotify, Apple Music ve diğer müzik platformları dinleyicilere diledikleri seçimi yapabilecekleri bir ortam sağlıyor. Spotify sizin kariyerinizi oluşturmadığını, sizi keşfetmelerini sağlayan bir platform olduğunu düşünüyor ve ekliyor; “Bu müzik platformlarından müzik dinleyenleri sizin fanınız yapmak sanatçının ve ekibinin görevidir. Sağlam temeller oluşturmak için kitlenizi bulun. Ve daha sonra fanlarınız için çalışın.”
Vérité son dört yıldaki tecrübesi ile peri masallarının değil gayretli ve tutarlı çalışmanın gerçek olduğunu belirtiyor. Müzik endüstrisi ile tartışmanın bir yararı yok. Bu argümanlar hem bağımsız hem de plak şirketlerine bağlı çalışan sanatçıların yeni işler yapması yerine zamanlarını harcamasına sebep olur. Vérité için yaşamak için müzik yapmak zaten çok en büyük lüks. Bu tutkulu çalışmanın sanatçıya iyi bir gelir getireceğinin garantisi yok. Son olarak bunları ekliyor: “VÉRITÉ için bir vizyona sahip olmak ve bunun dünyasına girmek isteyenler için bir değer yaratmak benim ve menajerimin görevi. Bu yeni müzik endüstrisi, vizyonunu dünya ile paylaşmak isteyenler için bir kapı açıyor ve ben bu yeni olanakların olduğu dünyaya yönelmiş olmak beni çok heyecanlandırıyor.”
*Forbes’ta yer alan şu yazıdan uyarlanmıştır.
